BM, "iklim kaosu" karşısında "kalkınma motorunun" yeniden çalıştırılması çağrısında bulunuyor.

BM Genel Sekreteri António Guterres, İspanya'da düzenlenen kalkınmanın finansmanı konulu dördüncü uluslararası konferansta, uluslararası toplumu "kalkınmanın motorunu yeniden çalıştırmaya " çağırdı.

Guterres, özellikle sıcak hava dalgasından çok etkilenen Güney Endülüs'ün Sevilla kentinde düzenlenen dört günlük toplantının başında, "Güvenin çöktüğü ve çok taraflılığın zorlandığı bir dünyada yaşıyoruz (...) Eşitsizliklerin, iklim kaosunun ve yıkıcı çatışmaların sarstığı bir dünyada yaşıyoruz" dedi.

Bu bağlamda, "kalkınma motorunun onarılması ve yeniden çalıştırılması" gerektiğini vurgulayan BM Genel Sekreteri, "kaynakların" harekete geçirilmesi ve "okullara, sağlık hizmetlerine, sosyal korumaya, insana yakışır işlere ve yenilenebilir enerjiye" yatırım yapılması çağrısında bulundu.

Bu toplantı , ABD Başkanı Donald Trump'ın USAID'in yurtdışı program fonlarının %83'ünü kesme kararıyla derinden etkilenen kalkınma yardımları açısından özellikle endişe verici bir bağlamda gerçekleşiyor.

2024'te 63 milyar dolarlık kamu yardımı ile Amerika Birleşik Devletleri şimdiye kadar çok sayıda ajans ve STK'ya en büyük bağışçı oldu. Birçoğu şu anda önemli zorluklarla karşı karşıya çünkü Paris, Londra ve Berlin gibi diğer başkentler de yardımlarını azalttı.

İspanya Başbakanı, "Bağışçı topluluğunun büyük ve dramatik bir şekilde küçüldüğü bir dünyada, bir adım öne çıkıp sadece kararlılığımızı yeniden teyit etmekle kalmayıp, aynı zamanda bunu iki katına çıkarmanın zamanı geldi" dedi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise ABD'nin adını anmadan ticaret savaşını ve tarifeleri "sapkınlık" olarak nitelendirdi. Macron, Sevilla'da yaptığı konuşmada, " Gezegenin şu anki yaşamında ticaret savaşını ve tarifeleri yeniden getirmek bir sapkınlıktır " dedi ve özellikle "ekonomik olarak yeni yeni yükselişe geçen ülkelere" uygulanan tarifeleri eleştirdi.

Kenya Devlet Başkanı William Ruto, Amerika Birleşik Devletleri'ni duruşunu yeniden gözden geçirmeye çağırdı. "Uluslararası kamu finansmanı vazgeçilmez olmaya devam ediyor.

"Afrika iyilik istemiyor. Adalet, iş birliği ve yatırım istiyoruz," diye devam etti. Perşembe gününe kadar en az 50 devlet ve hükümet başkanı, 2002'den bu yana türünün dördüncüsü olan FfD4 olarak bilinen bu konferansa katılıyor, ayrıca büyük uluslararası finans kuruluşlarının başkanları ve 4.000 sivil toplum temsilcisi bulunuyor.

Toplantıya Kolombiyalı Gustavo Petro, Ekvadorlu Daniel Noboa, Uruguaylı Yamandú Orsi ve Fransız Emmanuel Macron gibi devlet başkanları katılırken, heyetlere sunulan ve ülkelerin "egemenliğini" ihlal ettiği düşünülen metin konusunda anlaşmazlık çıkması üzerine müzakere masasından çekilen ABD'den hiçbir temsilci bulunmuyor.

"Sevilla Taahhüdü" adı verilen 38 sayfalık belgenin amacı, BM'ye göre "yıllık tahmini 4 trilyon dolarlık finansman açığı" bulunan Güney ülkelerinin, 2030 Gündemi çerçevesinde on yıl önce belirlenen sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşabilmeleri için çözümler üretmek.

Dünya Bankası Başkanı Ajay Banga Pazartesi günü yaptığı açıklamada, açığın tersine çevrilmesinin "benzeri görülmemiş bir ölçek ve hızda kaynak gerektireceği " uyarısında bulunarak, "artan borç" ve iklim değişikliğinin getirdiği zorluklarla başa çıkmak için tüm kalkınma paydaşlarının harekete geçirilmesi çağrısında bulundu.

"Hükümetler, hayırsever kuruluşlar veya kalkınma kurumlarında tüm projeksiyonları veya vaatleri karşılayacak kadar para olmadığını biliyoruz. Bu yüzden özel sektöre ihtiyacımız var," diye ısrar etti.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, "Bir paradigma değişimine, çok daha fazla finansmanı harekete geçirmenin yeni yollarına ihtiyacımız var" dedi ve "özel sektörün dahil olması gerekiyor" diye ekledi.

Perşembe günü resmen kabul edilecek olan "Sevilla Taahhüdü", uluslararası finansal mimarinin gözden geçirilmesini, büyük kurumlarda Güney ülkelerine daha fazla alan tanınmasını ve vergi kaçakçılığına karşı daha fazla iş birliği yapılmasını talep ediyor.

Hukuki bağlayıcılığı olmayan bu belge, "Sevilla Eylem Platformu" çerçevesinde tek taraflı duyurularla desteklenecek.

Metin, en zengin ülkelerin hırs ve dayanışma eksikliğinden yakınan STK'lardan eleştiri aldı. Yüzlerce kişi, borç iptali ve ultra zenginlere vergi uygulanmasını talep etmek için Pazar gecesi Sevilla'da gösteri yaptı.